Van zondag 13 januari t/m 2 februari willen we 21 dagen wijden aan vasten en bidden. Meer info hierover en hoe je mee kunt doen: klik hier. Het is heel interessant om het volgende artikel te lezen over vasten ter voorbereiding op deze 21 dagen.
Waarom werkt vasten?
Mensen die gebed serieus nemen zullen weten hoe krachtig vasten is. Maar wat is het nu dat het overslaan van maaltijden gebed zo krachtig maakt? Is het een vorm van hongerstaking? God chanteren als een verwend kind dat zijn adem in houdt totdat hij blauw word en zo krijgt wat hij wil? Overduidelijk niet. Wat is het dan met vasten dat het hart van God raakt?
Jezus gaf ons een paar belangrijke richtlijnen om niet trots te zijn over vasten, maar er leek geen enkele twijfel bij hem te zijn dat degenen tegen wie hij sprak regelmatig vastten. Voor het volk Israël was vasten niet vreemd; in de Hebreeuwse Schrift wordt hier meerdere keren melding van gemaakt.
Hebreewse woorden voor vasten
Als we denken aan vasten, zullen de meeste Joodse mensen vandaag automatisch denken aan Yom Kippur, Grote verzoendag. Dit is de eerste vage verwijzing naar vasten in de Bijbel. Ik zeg bewust vaag, omdat hier niet direct sprake is van “vasten”. De Wet verlangde van het volk Israel om zichzelf te “kwellen” (ענה – תענו) als ze op zoek waren naar een schone lei voor een nieuw jaar (Leviticus 16:29). Een gemakkelijke manier om aan die opdracht gehoor te geven was om voor enige tijd van voedsel en drinken af te zien, en dat is dus wat elk jaar gebeurt tot op de dag van vandaag. God is dichtbij de gebroken en verootmoedigde mens (Isaiah 66:2) en vasten toont een ootmoedig hart vol berouw en onderwerping aan God.
Maar de eerste keer dat het actuele woord voor vasten (צום) voor komt is in het boek Richteren 20:19-28 in een tijd van ernstige crisis. De chaos begint in hoofdstuk 17, als een man liegt en steelt van zijn moeder, die hem dan, in plaats van te corrigeren, zegent. Vanaf gaan de dingen snel van kwaad tot erger, en de zonde grijpt om zich heen, uitlopend op de meest verschrikkelijke beschrijving van verkrachting in de Bijbel. Deze gebeurtenissen leiden tot een bittere strijd tussen de stammen, en een hele stam wordt als resultaat bijna uitgeroeid. Het is in deze context dat het volk Israel vasten toevoegt aan hun smekingen, wel aanvoelend een flinke upgrade van het gebed nodig was.
Het werkte.
Wat gebeurt er geestelijk als wij vasten?
Zoals Paulus zo treffend beschrijft in Romeinen 7, er is een voortdurende strijd gaande tussen het vlees en de geest, en onze geest bemiddeld door het nemen van beslissingen over welke stem we gehoor geven. Als menselijke wezens, zijn we geest, lichaam en ziel, maar geestelijk dood zonder God. We neigen ernaar om voortgedreven te worden door onze vleselijke verlangens. Ons vlees zegt alles over onze relatie met onszelf en onze natuurlijke lichamelijke behoeften, die egoïstich kunnen worden en zelfs destructief als we ze hun gang laten gaan. Onze geest kan ons lichaam beheersen, en geeft ons de mogelijkheid om ons betekenisvol te verhouden tot anderen en de wereld om ons heen, terwijl onze geest direct communiceert met God.
“Als we vasten, verzwakken we bewust de krachtige binding met ons vlees en versterken onze relatie met God, geest tot Geest.” (Chris Hodges) Maar dit is wederkerig. Er is minder van ons en meer van Hem. Dat is altijd een goede manier om te doen.
Vasten is als het terugdraaien van de volumeknop van ons lichaam, en omgekeerd omhoog draaien in de geest. We krijgen autoriteit, helderheid, en nabijheid met God.
Het lijkt een beetje op het verplaatsen van meubels naar de hoeken van de kamer om de Heilige Geest ruimte te geven om te dansen en vrij te bewegen, of jezelf te beperken in het hoofdgerecht om meer ruimte te laten voor het dessert! Minder van ons, meer van Hem. Zoals ooit iemand tegen Dwight L. Moody zei, toen hij vanaf dat moment zijn leven veranderde: “De wereld zal zien wat God gaat doen met iemand die Hem volledig toegewijd is.”
Als wij met ons hele hart besluiten Jezus te volgen en hem toestemming geven ons te veranderen en te gebruiken, zullen we zien dat hij begint met snoeien! Dit proces van afbreken, snoeien en zuiveren is bekend voor de heiligen van God, maar noodzakelijk, wanneer we zijn kracht aan het werk willen zien in ons en door ons.
Vasten is een manier om vrijwillig deel te nemen in dit proces en de Geest meer vrijheid te geven in ons leven.
Verschillende manieren van vasten
Daniël en zijn vrienden zagen af van vlees, fijn voedsel en wijn, en later vastte Daniël speciaal in verband met te dienen in God’s beloften voor Israël. En kreeg hij antwoorden? Je kunt eenvoudig op internet vinden hoe een “vasten als Daniël” er uit zag.
Esther ging de hele Joodse gemeenschap voor in vasten van voedsel en water voor drie dagen, wat leidde tot een wonderbaarlijke uitredding van een ramp. Gered van de rand van de afgrond van totale vernietiging verkreeg het Joodse volk vrijheid en respect daarvoor terug. En vele heidenen sloten zich bij hen aan, toen ze de goedheid en macht van God zagen. Maar niettemin is vasten van allebei, voedsel en water wel extreem en moet alleen worden gedaan voor ten hoogste drie dagen.
Met water en vruchtensap is het mogelijk dit vol te houden tot veertig dagen zonder eten. Er zijn meerdere voorbeelden hiervan in de Bijbel maar het is niet aan te raden direct hiermee te beginnen en helemaal in het diepe te duiken. Het is beter te beginnen met het overslaan van een maaltijd of af te zien van eten voor een dag in de week. Op Yom Kippur vast het Joodse volk van zonsondergang tot zonsondergang, waarbij sommigen een voorkeur hebben dit te doen van de ochtend tot de avond.
Elk vasten is anders maar God waardeert iedereen.
Moet het voedsel zijn?
Vandaag horen we vaak dat mensen vasten van Facebook en social media, van chocola of suiker, of van televisie. Is er waarde gelegen in deze vormen van zelf-opoffering?
Voedsel is een voor de hand liggende keuze omdat we nu eenmaal voedsel nodig hebben en hiervan afzien doet pijn! Het brengt ons tot het noodzakelijke punt van wanhoop en afhankelijkheid, kwelling en onderwerping. Maar we kunnen ook afhankelijk worden van suiker, social media, en andere dingen, tot een punt waarop daarvan afzien behoorlijk pijn kan doen. We ontwikkelen verslavingen zonder het ons te realiseren, en we maken er een gewoonte van om aan deze dingen toe te geven voor troost in plaats van God.
Op 9 Februari 1958, nam Pastor David Wilkerson de levenveranderende beslissing om zijn televisie te verkopen. Hij gebruikte deze alleen maar voor een paar uur aan het einde van de dag om een beetje te ontspannen maar hij voelde dat God hem vroeg om die tijd in plaats daarvan aan hem te geven Wilkerson zette de TV te koop, en besloot dat de deal niet door ging als hij niet binnen een half uur verkocht zou zijn, maar in de 29e minuut was hij verkocht!
Langzamerhand leerde de pastor om die tijd te besteden aan gebed. Het kwam niet eenvoudig, en in het begin voelde hij zich vaak vast zitten na een korte tijd. Maar langzamerhand wende hij er steeds meer aan zijn nachtelijke tijd met de Heer. Hij groeide en raakte meer afgestemd op de stem van God.
Het was in deze kostbare periode van zelfopoffering dat God het op zijn hart legde om te gaan dienen onder de straatbendes in New York – geen taak voor de bangerikken in de jaren 50! Als gevolg daarvan kwamen honderden bendeleden, verslaafden, en prostituees tot geloof in Jezus door deze bediening en “Teen Challenge” was geboren, waardoor vele duizenden over de hele wereld werden geholpen om vrede te vinden in de Messias. Je kunt dit verhaal lezen in het geweldige boek, Het kruis in de asfaltjungle. Hij stichtte een kerk in Times Square in New York, die een dochterkerk heeft gesticht in Israël, samen met een afdeling van Teen Challenge genaamd “Beit Nitzachon”, of het “Huis van Overwinning”. Vele Israelis als Avi zijn hier tot geloof gekomen in Jezus. En dat allemaal door een plattelandspastor die zijn televisie verkocht om meer tijd in gebed door te brengen!
Geestelijke leiders als Keith Green en Richard Wurmbrand geloofden ook dat er kracht was in het bidden in de nachtelijke uren. Wilkerson’s tijden met de Heer waren in het holst van de nacht, en ook Green en Wurmbrand geloofden dat er grote kracht was in het bidden als onze lichamen wilden slapen. Dit is een andere manier van strijd tegen het vlees, of vasten. In de Tuin van Gethsemene zien we de strijd als Jezus in ernstig gebed is, maar de discipelen niet dezelfde beheersing over hun lichaam hebben. De geest was wel gewillig, maar het vlees was zwak.
Vasten van onze fysieke behoeften wordt niet zomaar vanzelf een deel van ons (zelfs de apostelen niet), maar het is wel iets waarin we kunnen groeien.
Do’s and don’ts van het vasten
Zoals Jezus ons waarschuwde, is het zinloos om te vasten als we onze zelfopoffering achterwege laten door onze ego’s op te pompen en er trots op te zijn. Gelijk hieraan zien we in Jesaia 58 dat het afzien van voedsel om onszelf te rechtvaardigen contra productief is als we egoïstisch weigeren om voor de armen te zorgen. We moeten onszelf altijd afvragen voor we vasten, is mijn hart recht voor God? Het is goed om een tijd te nemen van berouw en belijden, en God te vragen zijn licht te laten schijnen over elke zonde, voor we beginnen.
Verderop in het hoofdstuk gaat Jesaja verder met spreken over de Sabbat in de context van het vasten – dit is een adere mogelijkheid om onze vleselijke lusten en zelf-bevrediging te negeren om ons meer te concentreren op God, en plaats te maken voor Hem. God daagt ons uit om een leefstijl van vasten; een nederige, zelfopofferend leven in plaats van te doen wat we maar willen. Ben ik bereid om mijn tijd te geven om God een plezier te doen in plaats van mijn eigen?
We moeten niet vasten onder druk of wanneer we ons schuldig voelen. Onze vrije wil en ons verlangen om te vasten is cruciaal. Hoe dan ook, is het goed om kennis te nemen van de fouten van het rampzalige vasten van Koning Saul waarbij hij zijn eigen menselijke agenda doordrukte in een poging om te krijgen van hij wilde in plaats van zich te voegen naar de wil van God (1 Samuël 14:24-45). Wil ik echt doen wat God wil, zelfs als het tegen mijn eigen wil in gaat
Vasten is zinloos zonder verootmoediging en een berouwvolle geest. We zien dit in het verhaal dat Jezus vertelde over de “rechtvaardige” man en de zondaar (Lukas 18:9-14). Vasten werkt niet noodzakelijk, we moeten de juiste houding hebben, anders is het niets anders dan een dieet. Dit geldt ook voor andere vormen van kwelling van het vlees of afzien. Kan ik ootmoedig toegeven dat mijn rechtvaardiging komt van het offer van Jezus, niet van een offer van mijzelf?
Vasten kan heel goed zijn wanneer je je geestelijk niet in balans voelt, als je zoekt naar een betere relatie met God, als je God’s gedachten wilt weten over een bepaald iets, of als je een probleem hebt en een doorbraak nodig hebt.
Vaak is de vrees om te vasten erger dan het vasten zelf, dus laat de vijand je niet weerhouden door je bang te maken.
Wees niet onder de indruk van hoe anderen het doen – kies gewoon een manier die bij je past doe het op je eigen tempo. Bepaal je doel en maak een commitment, bereid je hart voor en maak je eigen plan. Verwacht niet altijd meteen resultaat, maar geef niet op! Het is niet gemakkelijk, maar bedenk dat de discipelen in Gethsemane het ook moeilijk vonden, en dat David Wilkerson het na een paar minuten ook worstelen vond – een levensstijl van vasten vraagt tijd en oefening. God is genadig, en Hij wil je helpen groeien in deze reis om met je hele leven te zeggen: “Minder van mij en meer van U, Heer!”
bron: oneforisrael.org
Vertaling: Klaas Kattouw